PSIHOORGANSKI SINDROM

Psihoorganski sindrom

Psihoorganski sindrom

Govoreći o psihoorganskom sindromu najčešće se misli na demenciju. Štoviše, pojam psihoorganski sindrom i demencija se najčešće uzimaju kao istoznačnice.

Pojam demencije odnosi se na promjene u kognitivnim (spoznajnim) sposobnostima u bolesnika s organskim oboljenjem središnjeg živcanog sustava (SŽS). Riječ je o poremecaju sposobnosti pamcenja, uz moguce pridružene druge kognitivne deficite: disfaziju, apraksiju, agnoziju te poteškoce u orijentaciji i/ili donošenju svakodnevnih odluka.

Epidemiološki podaci o ucestalosti demencije naprosto su zastrašujuci. Prema rezultatima opsežnih populacijskih studija (SAD, Velika Britanija, Švedska, Danska) prevalencija demencije krece se u rasponu od 9-14% u populaciji osoba starijih od 65 godina. Jedna trecina tih bolesnika nije sposobna za nikakav vid samostalnog života. Opcenito, prevalencija demencije (ukljucujuci tu i blagu demenciju) u populaciji osoba starijih od 85 godina iznosi cak 30-35%. Ako ove šture statisticke podatke pokušamo prevesti u realne brojke, ocekivani broj bolesnika u SAD danas bi iznosio preko 1.500.000!
Uobicajeno je da bolesnik s demencijom ne traži lijecnicku pomoc, vec ga dovode clanovi obitelji ili bliski prijatelji, koji zapažaju njegove poteškoce s pamcenjem, otežano izvršavanje zahtjevnijih radnji (npr. kuhanje, vožnja), kao i zakazivanje u izvršavanju radnih obveza.
Sam nastup bolesti te brzina njene daljnje progresije važne su znacajke bolesti. Postupno progredijentni razvoj demencije upucuje na degenerativni proces, rjede na intrakranijsku ekspanziju, dok iznenadni nastup uz “stepenicastu” progresiju bolesti karakterizira vaskularne demencije. Brzi razvoj simptoma demencije pracen duševnim poremecajima odlikuje Creutzfeld-Jacobovu bolest (i njene varijante).
Četvrtina demencija posljedica su cereberovaskularne bolesti, pa govorimo o vaskularnim demencijama. Ustvari, dugi niz godina intelektualno je propadanje uglavnom i pripisivano krvožiljnim bolestima, a ta se vrsta demencije donedavno nazivala “arterioskleroticnom” ili “ateroskleroticnom” demencijom. Medutim, protivno ranijim shvacanjima, stupanj demencije ocito ne korelira sa stupnjem arteriosklerotskih i aterosklerotskih promjena moždanih krvnih žila, vec je upravo proporcionalan sa stupnjem destrukcije moždanog tkiva – posljedicom brojnih lakunarnih infarkcija unutar moždane mase.

Psihoorganski sindrom