ELIZABETINO NASLJEĐE

Impozantan popis zemalja kojima je vladala: 56 država, 2,5 milijarde ljudi i jedna kraljica!

Charles III. kao monarh nasljeđuje 15 sadašnjih država te 18 bivših monarhija pod britanskom krunom

Kraljica Elizabeta na jednom od svojih brojnih putovanja

 Afp/Afp/Profimedia/Afp/Afp/Profimedia

Od stupanja na prijestolje pa do smrti Elizabeth II bila je kraljica ne samo Ujedinjene Kraljevine Velike Britanije i Sjeverne Irske, nego i Kanade, Australije, te Novog Zelanda. Mogla je reći, kao i car Karlo V, da u njenim kraljevinama sunce ne zalazi. Do smrti su je kao kraljicu imale i ove neovisne zemlje: Jamaika (od 1962), Bahami (od 1973), Grenada (od 1974), Papua Nova Gvineja (od1975), Solomonski Otoci (od 1978), Tuvalu (od 1978), Sv. Lucija (od 1979), Sv. Vincent i Grenadini (od 1979), Belize (od 1981), Antigua i Barbuda (od 1981), te Sv. Kitts i Nevis (od 1983). Kraljevala je svima njima i ranije, ali kao kolonijama ili dominionima, a kad su se osamostalili zadržali su monarhijski sustav i personalnu uniju s Velikom Britanijom. Naravno, ni dosadašnja kraljica Elizabeth II ni novi kralj Charles III ne kraljuju tim državama izravno, nego preko generalnog guvernera, kojega bira, ovisno o državnom uređenju, ili parlament ili vlada te windsorske krunovine, koje su svakom pogledu samostalne države.

Impozantan je i popis država kojima je Elizabeth II bila kraljica stanoviti broj godina, prije negoli su odabrale republikansko uređenje. To su Pakistan (1952–1956), Južnoafrička Unija (1952–1961), Cejlon (danas: Šri Lanka, 1952–1972), Gana (1957–1960), Nigerija (1960–1963), Sijera Leone (1961–1971), Tanganjika (danas u sastavu Tanzanije, 1961-1962), Trinidad i Tobago (1962-1976), Uganda (1962-1963), Kenija (1963-1964), Malavi (1964-1966), Malta (1964-1966), Gambija (1965-1970), Gvajana (1966-1970), Barbados (1966-2021), (Mauricijus (1968-1992), te Fidži (1970-1987). Naravno, i one su sve prije toga bile dio Britanskog Imperija. Napokon, Elizabeth II bila je i suveren teritorija Hong-Konga (1952-1997), dok taj teritorij nije po ugovoru vraćen Kini.

To čini impozantan zbir od 15 sadašnjih država koje kao monarh nasljeđuje Charles III, te 18 bivših monarhija pod britanskom krunom.

Zajednica naroda

Golema većina njih, te neke koje su još ranije postale republike ili monarhije, čine Zajednicu narodâ (Commonwealth of Nations). Izjavom grofa Balfoura, tada lorda predsjednika kraljevskog Privatnog savjeta, Imperijalna konferencija je 1926 osnovala Britansku zajednicu naroda, kao oblik prevladavanja kolonijalnih veza. Ona je formalizirana Westminsterskim statutom 1931, a reorganizirana Londonskim statutom 1949, koji definira da su sve članice slobodne i jednake (u smislu: ravnopravne).

U Zajednici je sada 56 od oko 200 država na svijetu. Njih 15 imaju za kralja Charlesa III, 36 inih su republike, a njih 5 monarhije sa svojim vladarima (Brunei, Esvatini, Lesoto, Malezija, Tonga). Najveće među republikama su Indija, Pakistan, Nigerija, Bangladeš, Tanzanija, Kenija, a najmanje članice su Nauru, odnosno Tuvalu.

Mozambik je prvi član koji nikada nije bio pod britanskom vlašću, a druga je Ruanda.

Predsjednici Commonwealtha bili su redom britanski monarsi, od Georgea V do sadašnjega Charlesa III, a najdulje je na njegovu čelu, 70 godina do danas, bila Elizabeth II.

Želite li dopuniti temu ili prijaviti pogrešku u tekstu?
Linker
21. studeni 2024 16:08