DIANE KRUGER SE U NOVOM FILMU FATIHA AKINA OBRAČUNAVA S NEONACISTIMA Nakon što joj u eksploziji poginu muž i dijete, sama kreće tražiti pravdu

Hamburški režiser turskog podrijetla Fatih Akin proslavio se trima filmovima snimljenim u relativno kratkom vremenskom periodu sredinom prošlog desetljeća. Igrani filmovi “Glavom u zid” (2004) i “Na drugoj strani” (2007) te dokumentarac “Preko mosta: zvukovi Istanbula” imali su puno zajedničkog. U sva tri, Akin je tematizirao vlastiti tursko-njemački identitet. Sva tri se bave Zapadnjacima koje splet (političkih) okolnosti nanese u Istanbul. Oba igrana filma stilski su bili slični, a karakterizirali su ih epski zamah i zamršena, epizodična naracija.

Nakon tih uspjeha, hamburški redatelj očito se poželio odmaknuti od ladice etničkog režisera specijaliziranog na turske teme. U narednom desetljeću radio je svašta, od kulinarskih komedija, preko filma o armenskom genocidu, pa do jednog nelošeg dječjeg filma (Tschick, 2016) - no, ni jedan od tih filmova nije imao odjek širi od lokalno njemačkog. A onda je Akin snimio film koji kao da je nastao po foto-robotu ranijih uspješnica. Riječ je o filmu koji sadrži i političke kontroverze, i zamršenu naraciju, i sudbinu Zapadnjakinje koja putuje na jug, i suodnos kultura, i tematiziranje tursko-njemačkog identiteta. S tim filmom - “Aus Dem Nichts” (Iz ništavila) - osvojio je nagradu u Cannesu i vratio se na scenu.

Junakinja “Iz ništavila” je Katja (Diane Kruger), Njemica s pustopašnom prošlošću koja je udata za Nurija, Turčina koji je i sam imao problema sa zakonom, ali se rehabilitirao i vodi turističku agenciju. Jednog dana, eksplozivna naprava raznese Nurijev ured, te ubije i njega i njihovo petogodišnje dijete. Policija vjeruje da je eksplozija povezana s Turčinovom dilerskom prošlošću, ali se ubrzo ispostavi da je napad ipak povezan uz neonacistički terorizam. Kad policija razotkrije počinitelja, kreće sudski proces. Junakinja ubrzo shvati da će pravdu trebati tražiti sama.

Kao i drugi najpoznatiji Akinovi filmovi, i “Aus Dem Nichts” je film kompleksnog zapleta koji mijenja žanr barem triput. Na početku funkcionira kao whodunnit, potom postaje sudska drama. Kad vam se čini da stvari predvidljivo hrle kraju, dogodi se pravosudni obrat, a tek tada slijedi treći i najbolji dio filma koji se zbiva u zimskoj, sivoj i depresivnoj Grčkoj, a mogao bi se žanrovski opisati kao film osvete.

Akin očito spada u režisere koji su relaksirani kad se bave svijetom koji razumiju. Sa sigurnošću koju nije uvijek imao, Akin dočarava multietnički Hamburg, mentalitet turske obitelji, rasizam usađen u policijske i sudske strukture, te likove tridesetogodišnjaka koji se još “liječe” od odviše buntovne prošlosti. Pri tom je lik o kojem cijeli film visi Katja, bivša ovisnica i propala studentica koja se sazrijevanjem pretvorila u odgovornu mater, da bi joj teško izborenu stabilnost raznijela bomba. Uloga Katje prva je uloga koju na materinjem jeziku glumi Diane Kruger, Njemica koja je postala ozbiljna holivudska zvijezda. Kruger je izvrsna, i najjači adut filma.

Fatihu Akinu se može prigovoriti da je režiser jedne teme, da svira prečesto jednu melodiju. U njegovim filmovima mnoge će smetati prekonstruirani zapleti i liberalna politička tezičnost. Ovaj put - međutim - sve su te sastavnice kliknule dobro, a rezultat je pristojan film.